Bên cạnh các loại thịt, thủy hải sản được xem là nguồn thực phẩm cung cấp dưỡng chất thiết yếu cho các bữa ăn. Tuy nhiên, không phải ai yêu thích việc tề gia nội trợ cũng đủ thông thái trước sự đa dạng của các loại thủy hải sản và lựa chọn được những loại tươi ngon nhất.

Thủy hải sản đóng vai trò cung cấp canxi và lượng đạm cần thiết cho sức khỏe con người. Thủy hải sản lựa chọn có tươi thì chất lượng món ăn mới được đảm bảo thơm ngon, tròn vị. Liệu việc đi chợ và chọn lựa những loại tươi ngon của phái yếu xưa nay có phải chuyện dễ dàng? Liệu chúng ta đã biết “nhận diện” đúng cách để không chỉ chứng tỏ là một người tiêu dùng thông minh mà còn đảm bảo sức khỏe cho cả gia đình? Tất tần tật về mẹo chọn thủy hải sản sau đây sẽ giúp bạn đối chiếu được rằng liệu từ trước đến nay mình đã “dụng võ” đúng cách hay chưa.

1. Cá

Có rất nhiều cách để nhận diện cá tươi nhưng có lẽ người ta thường chú trọng nhìn vào phần bụng, mắt và mang cá nhất. Ngoài cá bống, khi cứng mình tức nghĩa là cá chết và đã ươn, đa phần cá khi còn tươi sờ vào mình đều còn cứng và ấn vào sẽ thấy sự đàn hồi. Cá tươi thường có mang màu đỏ hồng tự nhiên, nắp mang đóng chặt trong khi vảy sáng óng ánh, không bong tróc ra khỏi thân cá và thường khó gỡ do dính chặt, sờ vào sẽ thấy không nhầy nhụa và ít mùi tanh hôi. Mắt cũng là bộ phận quan trọng quyết định xem cá có tươi hay không. Mắt cá tươi thường sáng trong, hai mắt lộ căng, đầy và sạch. Phần bụng cá sẽ có màu trắng, sờ vào thấy rắn thì đó là cá tươi ngon.

Mang, mắt và bụng là yếu tố đi đầu quyết định mẻ cá tươi ngon

Với loại cá hơi kém tươi hơn thì chỗ bụng màu hồng, hơi lồi ra. Ngược lại, bụng cá đã chuyển sang màu tím, lồi hẳn ra ngoài thì đã là cá ươn. Loại này thường đi kèm với nhiều điểm tiêu cực như: mang chuyển màu đen hoặc nâu xám, mắt cá lõm và lờ đờ, vảy rụng rời và bong tróc nhiều. Dân gian truyền nhau bí quyết lựa chọn rằng khi cho cá vào nước, với cá ươn sẽ thấy phần đầu và đuôi chìm trong khi bụng nổi căng lên, ngửi thấy mùi tanh khó chịu.

Cá tươi sống sẽ giúp món ăn trọn vẹn được hương vị và dinh dưỡng

Nhưng dù thế nào, ăn cá ươn cũng không nguy hiểm bằng cá nhiễm độc do môi trường nước dần ô nhiễm. Khi cá nhiễm độc thì người ăn phải cá đó vào cơ thể cũng sẽ trúng độc, nguy hiểm nhất có thể dẫn đến tử vong. Vì vậy kỹ năng nhận dạng cá nhiễm độc là điều vô cùng cần thiết và loại cá này thường có những biểu hiện sau:

Mắt: Mắt cá nhiễm độc thường mờ đục và lồi hẳn ra ngoài.

Mang: Cá nhiễm độc hay cá ươn đều dễ dàng biểu hiện qua mang. Mang cá sống trong môi trường ô nhiễm thường ngả màu đỏ sẫm kèm theo nếp xếp xộc xệch.

Mình: Cá nhiễm phải chất độc thường khó sống được lâu, thân mình quặt quẹo, xương sống cong hoặc dị dạng, da có khi ngả vàng còn phần đuôi có màu xanh.

Mùi: Nếu cá sống lâu trong nguồn nước độc, ô nhiễm thì trong mùi tanh đặc trưng của cá cần lẫn cả mùi các tạp chất như dầu khí, dầu than hoặc amoniac.

Cá nhiễm độc so với cá tươi luôn có sự khác biệt khá lớn

2. Tôm

Người sành ăn sẽ chuộng hương vị của tôm được bắt từ sông thay vì tôm biển vì loại này bao giờ cũng có được vị ngọt tự nhiên và kích cỡ vừa ăn. Tôm tươi là khi vỏ bóng sáng, trong xanh, trơn láng, sờ vào thân mình cảm nhận được độ cứng và dai. Lựa tôm tươi để cho ra nồi canh đúng điệu không phải chuyện dễ dàng bởi có tới 4 cấp độ phân chia “vai vế” khác nhau. Loại có vỏ và râu cứng, mắt lồi, sắc xanh nhấp nhoáng, mình săn chắc kết hợp với phần thịt và vỏ bám chặt vào nhau, có mùi tanh được đánh giá là loại tốt. Tôm được xếp loại trung bình vỏ sẽ mềm, màu xám đục, mắt lõm, vỏ và thịt bám không chặt lắm. Loại kém thường ngả sang màu vàng sẫm, sứt hoặc mất đầu, thịt óp. Với tôm ươn, vỏ không còn bóng loáng và đầu thường ngả màu đỏ, dễ rời ra, chân dễ rụng đi kèm với mùi tanh hôi.

Với tôm biển, ăn ngon là khi biết chọn loại sáng màu, mùi tanh. Tôm biển ươn có màu thâm phần vỏ ngoài, mùi khó ngửi và càng “khó cảm” trong mắt người tiêu dùng.

Tôm biển thường to và sậm màu hơn tôm đồng

3. Cua

Tương tự như tôm, cua cũng được chia thành hai loại là cua đồng và cua biển. Trong đó, cua đồng luôn chiếm được “thiện cảm” trong lòng tín đồ sành đồ biển. Khi trời vào thu cũng là thời điểm cua đồng vào mùa và đạt đến độ ngon béo nhất. Để đảm bảo chất lượng cho món ăn, cua đồng được chọn phải còn khỏe, luôn chĩa càng lên chực cắp, chân càng còn đầy đủ, bò nhanh, mình to và mập. Mai có màu xanh xanh và miệng phải thường xuyên sùi bọt.

Để phân biệt “giới tính” của loài cua, người ta dựa vào hình dáng của yếm và cua đực hay cua cái đều có lợi thế trong một mảng nhất định. Cua đực thì yếm nhọn, ít gạch hơn con cái nhưng bù lại thịt thường chắc và thơm ngon hơn.  Muốn ăn thịt cua, cua đực sẽ là lựa chọn tuyệt vời trong khi cua cái có yếm tròn, nhiều gạch và sẽ là lựa chọn phù hợp cho những ai “trót yêu” vị thơm ngon, béo ngậy của gạch cua.

Độ tháng tư tháng năm hằng năm là thời điểm lý tưởng nhất để tìm đến cua biển. Cũng như cua đồng, con cái nhiều gạch, thịt kém ngon trong khi con đực tuy ít gạch nhưng thịt chất lượng hơn. Chọn cua biển cũng dùng ngón tay ấn mạnh vào yếm như cua đồng và thử độ cứng, chắc.

Tuyệt đối không mua cua đã chết vì cua khi chết rất nhanh sẽ chạy hết phần thịt, kéo theo chất lượng thịt còn lại cũng giảm đáng kể. Cua vừa chết phải mang đi chế biến liền và không ăn cua đã chết quá lâu nếu bạn không muốn thất vọng ê chề đó nhé.

4. Ốc

Quy trình lựa ốc khá đơn giản trong khi ốc lại phân thành nhiều loại với nhiều cách chế biến để cho ra vô số món ăn, chả trách ốc luôn là món chiếm hết spolight trong lòng giới trẻ khi nhắc đến top các món thủy hải sản được yêu thích nhất. Khi lựa ốc chỉ cần dùng tay chạm nhẹ vào vảy ốc, ốc tươi và còn sống sẽ tự động nhúc nhích và khép kín vảy lại. Ốc càng béo thì vảy càng ở gần ngoài miệng và vùng thịt phần đó càng dày. Với ốc chết thì vảy tụt sâu vào trong, sờ không động đậy và luôn có mùi hôi.

5. Lươn

Chọn lươn lại giống với chọn cá trê, những con càng vàng bụng lại càng ngon béo. Lựa lươn chỉ cần tuân thủ hai nguyên tắc: không quá to cũng không quá bé mà chỉ cần “chấm” những con vừa vừa, dong dong. Lươn to đa phần là lươn già, thịt dai và nhạt, ăn không ngon. Trong một thau lươn, lươn già thường là những con hay ngóc đầu lên . Với lươn bé thì thịt lại không đủ béo, ăn vào chất lượng “tuột dốc không phanh”.

Chọn lươn lại giống với chọn cá trê, những con càng vàng bụng lại càng ngon béo

6. Sò huyết

Sò có rất nhiều loại và đa phần đều chế biến được thành món ăn. Tuy nhiên, “trùm” của các loại sò chắc là sò huyết bởi không chỉ mùi thơm ngon mà còn là món ngon bổ dưỡng cho thực đơn mỗi ngày. Sò huyết chỉ nên ăn khi sò còn sống vì sò chết ăn rất độc. Cách nhận dạng sò “còn hay mất” cũng khá đơn giản. Miệng há rộng, thả xuống nước mà nổi lên là sò sống, trong khi miệng khép, cho vào nước chìm ngay là sò đã chết. Ngon, bổ nhất là loại sò màu vàng nhạt, kích cỡ tầm nắm tay trẻ con. Cũng giống như ốc, có thể “test” sò còn tươi khoẻ hay không bằng cách khi nó há miệng, lấy tay sờ nhẹ vào phần thịt là nó khép miệng lại ngay. Cách làm này nhanh gọn, chính xác nhưng rất đòi hỏi độ nhạy cao đó nhé.

Miệng há rộng, thả xuống nước mà nổi lên là sò sống

7. Ếch

Mua ếch về ăn, nhất định chỉ mua ếch sống. Chọn con béo mập, da vàng tươi và lưu ý ếch càng to thì càng ngon. Ếch chết rồi thịt sẽ không tươi, khi thưởng thức mùi vị giảm rõ rệt. Thậm chí chỉ nên làm thịt ếch ngay khi sắp xào nấu vì ếch làm xong mà để lâu thịt sẽ mất ngon.

Ếch làm xong cần được chế biến ngay để đảm bảo chất lượng thịt và mùi vị

Trên đây là tổng hợp lại tất cả những mẹo hay ho về chọn thủy hải sản sao tươi ngon và đảm bảo sức khỏe cho cả gia đình. Những kĩ năng này không chỉ áp dụng cho “hội chị em” yêu bếp núc mà bất kể ai trong chúng ta đều cần biết và cần tránh chọn những loại không tươi ngon, tác động xấu đến sức khỏe. Hãy là một người tiêu dùng thông thái nhờ sự uyên bác mà mình chịu khó tích lũy và tránh để bản thân gặp những vố đau “trời ơi đất hỡi” khi mua hay chọn hàng. Nắm trong tay những bí quyết này, khẩu vị của cả nhà sẽ luôn được đổi mới và bạn chẳng bao giờ lo việc cạn ý tưởng lên món cho các bữa ăn bất kể hè về hay đông sang nữa rồi.